Komiška Pogača, soparnik, kukuruzna zlevka… Co warto zjeść w Chorwacji?

Praktycznie każdy chorwacki region ma swoje lokalne przysmaki. Wina, sery, wyśmienite mięsa, soczyste warzywa, owoce morza – w chorwackiej kuchni łatwo znaleźć coś dla siebie. Przygotowaliśmy dla was przegląd najpopularniejszych i najsmaczniejszych potraw Chorwacji, których grzech nie spróbować w trakcie pobytu w tym kraju. Oto 10 chorwackich "must eat"!

Indyk, Fot. Maja Danica Pečanić /CNTB

Ryby, Fot. Maja Danica Pečanić /CNTB

Čobanac, Fot. Maja Danica Pečanić /CNTB

Soparnik, Fot. Maja Danica Pečanić /CNTB

Crni rižoto, Fot. Maja Danica Pečanić /CNTB

Chorwacka kuchnia jest bardzo różnorodna. Mieszają się w niej wpływy śródziemnomorskie i kontynentalne. Na dodatek każdy region ma swój własny kulinarny charakter. Świeże ryby, doskonałe mięsa, wypieki, dania jarskie – aż trudno się zdecydować!

10 potraw, których trzeba spróbować w Chorwacji

1.      Czarne risotto

To jedno z najpopularniejszych i najbardziej efektownych chorwackich dań. Żaden miłośnik owoców morza nie powinien przejść obok niego obojętnie! Czarne risotto jest kremowe, aromatyczne i dostępne w większości barów i restauracji. Oprócz ryżu dodaje się do niego ryby, czosnek czy oliwę z oliwek. Za charakterystyczny czarny kolor odpowiada natomiast atrament kałamarnicy. Ważnym składnikiem jest też deserowe wino dodawane do ryżu podczas gotowania.

2.      Faszerowane papryki

Mówiąc o kuchni Chorwacji, nie można zapomnieć o faszerowanych paprykach. Przygotowuje się je niemal w każdym domu, zwykle wieczorem, bo najlepiej smakują następnego dnia. Część zostaje zamrożona – tak, by były w zapasie, gdy skończy się paprykowy sezon. Sprawdzają się jako szybka przekąska lub danie obiadowe, serwowane tradycyjnie z ziemniaczanym puree.

Papryki faszeruje się zazwyczaj mieloną wołowiną lub mieszanką jagnięciny i wieprzowiny, cebulą, ryżem, czosnkiem, jajkami i przyprawami. Danie jest bardzo aromatyczne i zaskakująco sycące.

3.      Grillowana lub pieczona dorada

Bardzo długa linia brzegowa Chorwacji sprawia, że łatwo tu o pyszne, świeże ryby. Chętnie spożywa się makrele, sole, tuńczyki, ale prawdziwą królową jest dorada, uchodząca za najsmaczniejszą rybę żyjącą w Adriatyku. Ma delikatne, białe mięso, łatwo odchodzące od ości. Można przyrządzić ją na różne sposoby, ale zdecydowanie najlepsza jest z grilla – umieszczona na ruszcie i przygotowywana na otwartym ogniu. Zwykle grillowaną doradę podaje się z gotowanymi ziemniakami i blitvą, czyli burakiem liściowym.

4.      Peka

Peka to bardziej sposób przyrządzania dań niż konkretna potrawa. Do jej przygotowania używa się mieszanki mięs lub ryb i owoców morza, ziemniaków, oleju oraz przypraw. Składniki umieszcza się w specjalnym naczyniu, przykrywa żarem i zostawia na kilka godzin. Warto jednak poczekać. Upieczone w ten sposób mięsa i warzywa stają się niezwykle miękkie, delikatne i aromatyczne.

5.      Soparnik

To wytrawny płaski placek. Jego głównym składnikiem, poza ciastem, jest wspomniana już blitva. Do farszu dodaje się również cebulę i posiekaną natkę pietruszki. Tradycyjnie soparnik piecze się na blasze położonej bezpośrednio na żarze, z góry posypanej popiołem. Poljički Soparnik został w wpisany do rejestru chronionych znaków pochodzenia geograficznego. Nic dziwnego! Jest znany od średniowiecza, a w różnych miejscach Dalmacji organizowane są festiwale na jego cześć.

6.      Komiška Pogača

Danie pochodzi z Komižy, chorwackiego miasta na wyspie Vis. Miejscowość ta ma bogate tradycje rybackie i od stuleci przyrządza się tu liczne potrawy z ryb. Komiška Pogača to rodzaj ciasta nadziewanego farszem z solonych ryb (np. z anchois), kaparów, pomidorów, czerwonej cebuli i przypraw. Dzięki obecności ryb ma bardzo głęboki smak, którego nie da się pomylić z niczym innym. Pokrojony w kostkę placek jest doskonałą przekąską, która świetnie pasuje do wina lub piwa.

7.      Kukuruzna zlevka (ciasto kukurydziane)

Podstawowymi składnikami tego dania są mąka kukurydziana, kwaśne mleko, twaróg, jaja, masło i cukier. Po wymieszaniu i upieczeniu powstaje pyszny placek, który tradycyjnie polewa się kwaśną śmietaną. Świetnie smakuje z serem lub na słodko – z powidłami, jabłkami i orzechami. Danie to było dawniej charakterystyczne dla kuchni mniej zamożnych mieszkańców Chorwacji, obecnie uchodzi za prawdziwy przysmak i bywa serwowane jako zamiennik chleba czy ziemniaków do dań mięsnych.

8.      Zagorski štrukli

Sztuka przyrządzania tradycyjnego chorwackiego specjału z regionu Zagorje została wpisanado Rejstru Niematerialnego Dziedzictwa Republiki Chorwacji. Składa się z prostego ciasta i nadzienia z twarogu, soli, jaj i kwaśnej śmietany (w wersji słodkiej również z cukru). Danie można przygotować w dwóch wersjach: pieczone lub gotowane. Štrukli może być także przyrządzane z dowolnymi dodatkami: jabłkami, gryką, szpinakiem lub wiśniami – na słodko lub w wersji wytrawnej.

9.      Indyk z mlinci

To tradycyjne danie chorwackie, które najczęściej serwuje się na święta i uroczyste okazje. Pochodzi z okolic Zagrzebia, ale obecnie jest popularne w całej północno-zachodniej Chorwacji. Jego podstawą jest indyk pieczony na tłuszczu z dodatkiem soli i pieprzu – tak, by był miękki i soczysty wewnątrz i chrupiący z wierzchu. Podaje się go z mlinci, czyli rodzajem ciasta, które przypomina podpłomyki lub macę. Wykonuje się je wyłącznie z mąki, wody i soli.

10.  Čobanac

Uważa się, że potrawa ta pochodzi ze Slawonii i była przygotowywana przez pasterzy jako sycące i pożywne danie mięsne. Tradycyjnie przyrządza się ją w kociołku zawieszonym nad ogniskiem lub dużym garnku. Ma postać gęstej, bardzo pożywnej i dość pikantnej zupy gulaszowej. Zwykle do przygotowania tego dania wykorzystuje się kilka rodzajów mięsa: wołowinę, wieprzowinę, a niekiedy również jagnięcinę i dziczyznę. Wszystko to doprawia się dużą ilością mielonej papryki. Palce lizać!

Zdjęcie główne: Pašticada, Fot. Maja Danica Pečanić /CNTB